Asertywność to umiejętność wyrażania siebie w kontakcie z innymi osobami. To umiejętność wyrażania swoich uczuć, emocji, swojego zdania i swoich potrzeb bez świadomej intencji ranienia innych.
Postawa asertywna znajduje się pomiędzy postawą uległą (rezygnacją z siebie, podporządkowywanie się innym) i agresywną (dominacja nad innymi osobami).
Jakie są korzyści z przyjmowania postawy asertywnej?
- Współpracownicy przestaną wchodzić Ci na głowę.
- Stając w swojej obronie podnosisz swoją samoocenę i szacunek do siebie.
- Mniej się stresujesz, przeżywasz, lepiej śpisz w nocy.
- Jesteś spokojniejsza.
- Zwiększasz swoją pewność siebie.
- Obniżasz ryzyko wypalenia zawodowego.
Jakie są obszary asertywności, zarówno w pracy jak i w życiu prywatnym?
- stawianie granic – czyli mówienie NIE – „Nie zrobię tego, przykro mi”.
Nie przepraszaj za to, że stajesz po swojej stronie, po stronie tego co dla Ciebie ważnie, że Tym razem to Ty i Twoje potrzeby mają pierwszeństwo – niż potrzeby np. koleżanki w pracy.
- wyrażanie swojego zdania
Zabieraj głos podczas dyskusji, spotkań. Mów otwarcie co myślisz na temat danego pomysłu, czy zmiany, która jest planowana w firmie lub dziale, w którym pracujesz. Masz prawo do swojego zdania i wypowiadania go na głos.
- przyjmowanie ocen
Jeżeli nie zgadzasz się z opinią innych na temat efektów Twojej pracy czy zachowania– powiedz to, stań w swojej obronie – sprawdź jaką to daje MOC. Pamiętaj masz prawo myśleć inaczej, masz prawo do swojego zdania, podobnie jak do swojego zdania mają prawo inni.
- wyrażanie uczuć
Jeżeli czujesz złość, poirytowanie, rozdrażnienie, wkur… – nie duś tego w sobie. Mówienie o swoich uczuciach pozwala uwolnić się od napięcia emocjonalnego. To co ważne przy mówieniu o swoich uczuciach to stosowanie komunikatu JA np. „nie lubię/ denerwuje mnie/ irytuje mnie, gdy mówisz do mnie w ten sposób, jeżeli nie zmienisz tonu, nie będą dalej z Tobą rozmawiać”.
Jeżeli Twój rozmówca nie zmieni zachowania w stosunku do Ciebie, nie obawiaj się zrobić tego – o czym wcześniej powiedziałaś. Spójność między tym co myślisz i mówisz dodatkowo wzmocni Twoje poczucie własnej wartości.
- obrona przed atakiem werbalym/krytyką
Gdy ktoś Cię atakuje, wydziera się na Ciebie, krzyczy, obraża – nie wchodź w rolę ofiary, nie wycofuj się i co ważne nie wchodź w polemikę z rozmówcą – dopóki nie zmieni formy przekazu. Wyraź swoje uczucia (zgodnie z wskazówkami powyżej) i bądź konsekwentna do momentu zmiany zachowania rozmówcy.
- przyznawanie się do błędów
„Błędów nie popełnia tylko ten co nic nie robi” Theodore Roosevelt. Jeżeli popełnisz błąd w pracy, nie szukaj winnych wokół – przyznaj się do niego, przed sobą i przed innymi oraz wyciągnij z niego lekcje na przyszłość.
Od czego zacząć budowanie postawy asertywnej?
Świadomość siebie:
- mocnych stron, talentów
- słabych stron, wad
- potrzeb
- emocji, uczuć, nastrojów
- wartości, zasad, norm
- schematów myślenia i przekonań
to pierwszy krok, który warto wykonać, chcąc budować postawę asertywną.
Świadomość siebie wzmacnia również poczucie własnej wartości – fundamentu do budowania postawy asertywnej. Wyuczenie komunikatów asertywnych – niewiele zmieni w Twoim życiu, jeżeli będzie brakowało Ci tego fundamentu. Bez dobrego fundamentu nawet stosując komunikaty asertywne – później będziesz analizować, myśleć, przeżywać –” Czy kogoś nie uraziłaś?”, „Co sobie o mnie pomyślą?”, a przecież nie o to Ci chodzi.
Ćwiczenie – zdania niedokończone:
Przez kilka dni pisz zakończenia do poniższych zdań:
Gdybym była o 5% bardziej asertywna w pracy….
Gdybym mówiła nie, wtedy kiedy chcę powiedzieć nie….
Kiedy tłumię swoje emocje to….
Kiedy przemilczam to czego chcę….
Następnie na koniec tygodnia przeczytaj swoje notatki i dokończ zdanie:
Jeżeli cokolwiek co zapisałam jest prawdą, przydałoby się….